Điều dưỡng viên là người trực tiếp phụ trách công tác điều dưỡng, chăm sóc sức khỏe và kiểm tra tình trạng bệnh nhân. Bằng kỹ thuật và nghiệp vụ của mình, họ giúp bệnh nhân hồi phục cả về mặt sức khoẻ, thể chất và tinh thần. Đối với sinh viên Cao đẳng, muốn trở thành một Điều dưỡng viên giỏi thì cần nắm vững 30 kỹ thuật Điều dưỡng sau đây.
1. Kỹ thuật phát thuốc cho bệnh nhân và ghi chép
Điều dưỡng viên cần biết rõ những thông tin về dược động học của thuốc phát cho người bệnh như tên thuốc, loại thuốc, hình dạng, tác dụng chính, tác dụng phụ, yếu tố hấp thụ và bài tiết v.v…
Lưu ý sử dụng thuốc cho trẻ em và người cao tuổi vì đặc điểm sinh lý cơ thể trên lứa tuổi này ảnh hưởng nhiều đến khả năng hấp thu, chuyển hoá và đào thải thuốc.
2. Kỹ thuật pha thuốc cho người bệnh
Điều dưỡng cần phải biết rõ quy trình pha thuốc và thận trọng trong thao tác để có được một bơm tiêm thuốc không bị nhiễm khuẩn và không làm giảm liều lượng của thuốc.
3. Kỹ thuật đặt kim luồn ngoại vi
Kỹ thuật tiêm, truyền tĩnh mạch được thực hiện bằng kim luồn ngoại vi là phương pháp tiêm, truyền tĩnh mạch sử dụng loại kim làm bằng ống nhựa mềm luồn vào trong lòng tĩnh mạch. Đây được cho là phương pháp điều trị có tác dụng nhanh đồng thời mang lại hiệu quả cao cho người bệnh.
4. Kỹ thuật thay băng rửa vết thương sạch
Điều dưỡng viên cần lưu ý áp dụng kỹ thuật vô trùng hoàn toàn trong khi thay băng hoặc cắt chỉ; nên thay băng các vết thương vô khuẩn trước khi thay những vết thương khác và luôn luôn quan sát tình trạng vết thương khi thay băng.
Vết thương sạch là vết thương ngoại khoa, không bị nhiễm khuẩn, không có biểu hiện viêm (không có dịch rỉ viêm), quá trình điều trị có tiến triển tốt, tổ chức hạt đang phát triển hoặc đang trong giai đoạn lên da non.
5. Thay băng rửa vết thương nhiễm khuẩn
Vết thương nhiễm khuẩn là vết thương có dấu hiệu của viêm (sưng, nóng, đỏ, đau, có dịch rỉ viêm chảy ra từ vết thương). Nếu nhiễm khuẩn kéo dài thì có mủ hoặc tổ chức hoại tử.
6. Thay băng vết thương và cắt chỉ
Khâu da được chỉ định trong các trường hợp phẫu thuật, trong chấn thương phần mềm trước 6 giờ. Thường ta sử dụng kim chỉ để khâu, có trường hợp sử dụng móc bấm bằng kim loại (móc bấm Michel), móc có tác dụng bấm ép hai mép da vào nhau thay cho chỉ khâu.
7. Kỹ thuật hút đờm rãi
Kỹ thuật hút mởđờm là kỹ thuật hút có sử dụng ống hút vô khuẩn và ống hút này được mở ra tại thời điểm hút, người điều dưỡng phải mang găng vô khuẩn khi tiến hành thủ thuật hút.
8. Thở oxy qua mũi và ống mở khí quản
Liệu pháp oxy được chỉ định cho các người bệnh có biểu hiện thiếu oxy (nồng độ oxy thấp hoặc độ bão hòa oxy hemoglobin trong máu động mạch thấp).
9. Kỹ thuật sơ cứu gãy xương
Cho dù là gãy xương kín hay gãy xương hở thì Điều dưỡng viên cần tiến hành công tác sơ cứu, cố định xương gãy một cách nhanh chóng và chính xác tại nơi xảy ra tai nạn.
10. Các biện pháp cầm máu tạm thời
Trước khi tiến hành sơ cứu mạch máu, cần phải nhận định được vết thương mạch máu thuộc động mạch, tĩnh mạch hay mao mạch.
11. Kỹ thuật băng
Khi sử dụng băng cuộn nếu băng không đúng sẽ gây ra các thương tổn vùng mô bên dưới, vùng lân cận hoặc tạo ra sự khó chịu cho nạn nhân.
12. Rửa tay thường quy phòng ngừa nhiễm khuẩn
Vệ sinh đôi tay là biện pháp quan trọng nhất trong việc phòng ngừa nhiễm khuẩn bệnh viện vì đôi bàn tay là phương tiện quan trọng làm lan truyền các tác nhân gây nhiễm khuẩn đã được nghiên cứu rất nhiều và không còn là vấn đề tranh cãi.
13. Sát khuẩn tay bằng dung dịch cồn
Trước khi di chuyển bàn tay từ vùng cơ thể nhiễm khuẩn sang vùng sạch trên cùng một người bệnh và bàn tay không dính máu, không dính dịch tiết của người bệnh.
14. Vệ sinh vùng hậu môn sinh dục cho người bệnh
Những người bệnh nặng không tự chăm sóc vệ sinh được. Hằng ngày ta cần giúp họ rửa sạch vùng hậu môn sinh dục, nhất là khi người bệnh dại, tiểu tiện không tự chủ.
15. Kỹ thuật mang găng vô khuẩn
Trên lâm sàng người ta thấy một tỷ lệ lớn các mầm bệnh trong các bệnh phẩm đồng nhất với các vi khuẩn cư trú trên da tay, nó được coi như một chỉ số quan trọng trong việc xác nhận nhiễm khuẩn bệnh viện.
16. Kỹ thuật rửa tay vô khuẩn ngoại khoa
Rửa tay ngoại khoa được áp dụng bắt buộc cho phẫu thuật viên và người phụ mổ trước khi tiến hành phẫu thuật, chuẩn bị dụng cụ vô khuẩn hay thực hiện các chăm sóc đặc biệt.
17. Kỹ thuật mặc và cởi áo choàng vô khuẩn
Người phụ khi mặc áo không tiếp xúc tay với mặt ngoài của áo và tay của người mặc. Áo bị coi là nhiễm khuẩn khi bị chạm vào người phụ giúp.
18. Chuẩn bị dụng cụ tiệt khuẩn y tế
Đảm bảo không cho vi sinh vật, bụi và hơi ẩm xâm nhập. Dụng cụ trong gói/hộp phải được giữ nguyên tình trạng vô khuẩn từ sau khi tiệt khuẩn đến khi dùng.
19. Kỹ thuật khử khuẩn tiệt khuẩn dụng cụ y tế
Hấp ướt: là phương pháp thông thường và thích hợp nhất để tiệt khuẩn cho tất cả các dụng cụ dùng trong các thủ thuật xâm lấn chịu được nhiệt và độ ẩm.
20. Sử dụng bô vịt, bô dẹt cho bệnh nhân
Khi người bệnh không thể rời khỏi giường để đi đến nhà vệ sinh đi tiêu tiểu, người điều dưỡng cần cung cấp bô dẹt để họ sử dụng tại giường. Trong các dụng cụ sử dụng để bài tiết tại giường có hai loại bô dẹt là phù hợp.
21. Quy trình làm sạch và rửa dụng cụ khám chữa bệnh
Mục đích của cọ rửa dụng cụ là để loại bỏ toàn bộ các chất bẩn dính trên dụng cụ, nơi ẩn náu của vi khuẩn tránh tiếp xúc với các hóa chất sát khuẩn.
22. Hỗ trợ dinh dưỡng cho người bệnh
Dinh dưỡng là một nhu cầu cơ bản của mỗi người, nhưng đối với người bệnh do ảnh hưởng của bệnh tật nên thường cảm thấy ăn không ngon miệng nhất là những người bệnh trong giai đoạn ủ bệnh và toàn phát bệnh.
23. Kỹ thuật đặt ống thông dạ dày
Trên lâm sàng thường gặp đặt ống thông dạ dày trong hỗ trợ việc nuôi dưỡng, cho thuốc người bệnh đối với những người bị mất khả năng ăn uống bằng đường miệng.
24. Đặt ống thông vào trực tràng
Trong điều trị người ta đưa nước, chất dinh dưỡng, thuốc vào làm đại tràng giãn ra để làm lỏng phân và có thể đưa các chất dinh dưỡng, thuốc vào cơ thể qua đường ruột.
25. Kỹ thuật thụt tháo cho bệnh nhân
Thụt tháo là một phương pháp làm sạch phân ở đại tràng, bằng cách kích thích nhu động ruột thông qua sự truyền một thể tích lớn dung dịch vào đại tràng, kích thích tại chỗ của trực tràng và đại tràng sigma.
26. Kỹ thuật thông tiểu nữ
Tính chất nước tiểu bình thường là trong. Nước tiểu mới bài xuất ra thường sạch, không có cặn lắng, nước tiểu dẫn lưu qua ống thông thường trong không có cặn lắng nhưng thỉnh thoảng có một vài mảnh vụn niêm mạc.
27. Kỹ thuật thông tiểu nam
Niệu đạo là đường dẫn nước tiểu đến bàng quang, ở nam, niệu đạo dài khoảng 20cm dùng để vận chuyển nước tiểu và tinh dịch.
28. Dẫn lưu nước tiểu liên tục
Dẫn nước tiểu liên tục là dùng ống thông cố định, lưu giữ một thời gian để dẫn nước tiểu từ bàng quang vào túi đựng nước tiểu vô khuẩn.
29. Kỹ thuật rửa bàng quang liên tục
Đối với người bệnh có bàng quang bị nhiễm trùng, rửa bàng quang bằng cách truyền nhỏ giọt dung dịch rửa kèm kháng sinh.
30. Điều dưỡng ghi chép và theo dõi lượng dịch vào ra của bệnh nhân
Dịch vào bao gồm tất cả dịch hiển nhiên như là nước, sữa, nước trái cây, cà phê, trà, và toàn bộ khối lượng dịch đường tĩnh mạch, bao gồm truyền máu và bất cứ loại dịch nào được đưa vào theo đường tĩnh mạch.
