Sắt là một khoáng chất quan trọng đối với sức khoẻ của con người vì nó có vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh học khác nhau trong cơ thể. Dưới đây là một số lý do tại sao sắt quan trọng với sức khỏe.
Những lý do sắt quan trọng với sức khoẻ
Lý do đầu tiên, cơ thể cần sắt để xây dựng các tế bào hồng cầu khỏe mạnh
Sắt là thành phần chủ yếu tạo nên hemoglobin – loại protein trong hồng cầu, có vai trò vận chuyển oxy trong máu đến các mô. Trên thực tế, sắt vô cùng quan trọng đối với hemoglobin, có đến 70% lượng sắt trong cơ thể bạn được tìm thấy trong hemoglobin.
Thiết sắt sẽ không thể sản xuất đủ hemoglobin, dẫn đến cảm giác mệt mỏi và có thể dẫn đến thiếu máu. Vì vậy, những người trưởng thành được khuyến nghị bổ sung cho cơ thể 18 mg sắt/ngày đối với phụ nữ và 8mg/ ngày đối với nam giới.
Lý do thứ hai, sắt giúp tăng cường khả năng miễn dịch
Sắt đóng một vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ thống miễn dịch. Sắt giúp tăng nồng độ hemoglobin đến các tế bào, mô và cơ quan bị tổn thương, do đó làm tăng quá trình chữa bệnh. Khoáng chất sắt giữ cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh chống lại nhiễm trùng và ngăn ngừa bệnh tật.
Lý do thứ ba, sắt giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp
Khi cung cấp đầy đủ sắt cho cơ thể, lượng oxy được vận chuyển đến cơ cũng nhiều hơn, giữ cho cơ bắp có sức mạnh và độ đàn hồi. Điều này giữ cho cơ thể có sức bền khi tham gia các hoạt động thể dục thể thao, không bị mỏi cơ.
Lý do thứ tư, sắt có ảnh hưởng lớn đến chức năng não
Như đã đề cập, sắt là thành phần chính tạo nên hemoglobin, loại protein có vai trò vận chuyển oxy trong máu đến các mô. Bộ não người cần oxy để thực hiện các chức năng và sự thật là nó sử dụng đến 20% oxy trong máu. Khi não được cung cấp đầy đủ oxy và lưu lượng máu thì chức năng nhận thức sẽ được tăng cường cũng như sản sinh các nơ-ron thần kinh mới. Thiếu sắt dẫn đến giảm khả năng ghi nhớ, thiếu tập trung và tiếp thu kém…
Lý do thứ năm, sắt giúp cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh
Sắt giúp duy trì chức năng miễn dịch bằng cách hỗ trợ sự phát triển và hoạt động của các tế bào miễn dịch. Thiếu sắt có thể làm giảm khả năng miễn dịch chống lại các bệnh tật và nhiễm trùng.
Lý do thứ sáu, sắt giúp hỗ trợ sự phát triển cả tinh thần và thể chất ở trẻ em
Sắt là quan trọng cho sự phát triển của hệ thần kinh trẻ em. Thiếu sắt trong thời kỳ phát triển có thể dẫn đến các vấn đề như suy dinh dưỡng và tăng nguy cơ học tập kém, chậm phát triển.
Lý do thứ bảy, sắt cần thiết cho sự phát triển của thai nhi
Sắt là một khoáng chất quan trọng cho sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ. Sắt giúp tạo ra hồng cầu cho cả mẹ và thai nhi, duy trì lượng máu cần thiết cho sự trao đổi chất và khí oxy giữa mẹ và con. Mặt khác, sắt cũng tham gia vào sự phát triển của não bộ và hệ thần kinh của thai nhi. Khi mẹ thiếu sắt, thai nhi có nguy cơ bị sinh non, cân nặng thấp khi sinh, chậm phát triển trí tuệ và thể chất.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc cung cấp sắt trong cơ thể cần được kiểm soát để tránh tình trạng thiếu sắt hoặc thừa sắt, vì thừa sắt cũng có thể gây hại cho sức khoẻ. Điều này có thể được đảm bảo thông qua một chế độ ăn uống cân đối và sự theo dõi của các chuyên gia y tế nếu cần.
Cách bổ sung sắt an toàn cho cơ thể
Việc bổ sung sắt cho cơ thể một cách an toàn là rất quan trọng để tránh các vấn đề sức khỏe liên quan đến thiếu hụt hoặc quá nhiều sắt. Dưới đây là một số cách bạn có thể bổ sung sắt một cách an toàn:
Chế độ ăn uống cân đối
Đây là phương pháp an toàn nhất để bổ sung sắt. Các thực phẩm giàu sắt bao gồm thịt đỏ, cá, gia cầm, đậu, lúa mạch, rau xanh đậm (như rau bina và cải xoăn), và các loại hạt. Sắt từ thực vật (sắt không heme) có thể khó hấp thụ hơn so với sắt từ nguồn gốc động vật (sắt heme), vì vậy nên sử dụng sắt từ thực vật kết hợp với sử dụng vitamin C (trong trái cây và rau củ) để có thể giúp tăng cường khả năng hấp thụ.
Bổ sung sắt theo chỉ dẫn của bác sĩ
Nếu bạn được chẩn đoán thiếu sắt, bác sĩ có thể kê đơn bổ sung sắt. Quan trọng là phải tuân theo liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ để tránh tình trạng quá tải sắt, có thể gây hại cho gan và các cơ quan khác.
Kiểm tra định kỳ
Để đảm bảo rằng bạn đang bổ sung sắt một cách an toàn và hiệu quả, việc kiểm tra máu định kỳ để theo dõi mức sắt và ferritin (protein lưu trữ sắt) là rất quan trọng. Điều này giúp điều chỉnh liều lượng bổ sung và đảm bảo rằng bạn không gặp phải tình trạng thiếu sắt hoặc thừa sắt.
Tránh bổ sung sắt cùng lúc với một số thực phẩm và thuốc
Canxi (trong sữa và các sản phẩm từ sữa) và một số loại thuốc như thuốc kháng axit có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt của cơ thể. Nên tách biệt thời gian giữa việc bổ sung sắt và những thực phẩm hoặc thuốc này.
Chú ý đến tác dụng phụ
Một số người có thể gặp phải tác dụng phụ khi bổ sung sắt, bao gồm táo bón, buồn nôn, và đau dạ dày. Nếu gặp phải tác dụng phụ, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để điều chỉnh liều lượng hoặc thử một loại bổ sung khác.
Sử dụng bổ sung sắt khi cần thiết
Không phải ai cũng cần bổ sung sắt. Trước khi bắt đầu bất kỳ sự bổ sung nào, bạn nên xác định liệu bạn có thực sự cần bổ sung sắt hay không thông qua các xét nghiệm máu.
Như vậy, chất sắt là một trong những khoáng chất quan trọng với sức khỏe mỗi người. Thiếu sắt sẽ dẫn đến thiếu máu, từ đó gây ra nhiều hệ lụy khác cho sức khỏe tổng thể. Đó chính là lý do vì sao mà bạn cần bổ sung sắt để cơ thể khỏe mạnh. Tuy nhiên, việc bổ sung sắt cần có sự hướng dẫn của Bác sĩ để không gây thừa sắt.